با شیوع ویروس کرونا اجراهای تئاتری متوقف شد و گروههای تئاتری طی ۱ سال گذشته شرایط مناسبی را برای تولید و اجرای آثار خود نداشتند و تعطیلیهای مداوم کرونایی برنامهریزی برای فعالان تئاتری را سخت کرد. حضور تئاتر در مشاغل گروه ۳ کرونایی بزرگترین دلیل تعطیلیهای مکرر کرونایی تئاتر طی ۱ سال گذشته بود که خوشبختانه با پیگیریهای اداره کل هنرهای نمایشی از وزارت بهداشت و رایزنی با ستاد ملی مقابله با کرونا تئاتر در سال ۱۴۰۰ از گروه ۳ به گروه ۲ مشاغل ستاد ملی مقابله با کرونا منتقل شد و راه از سرگیری فعالیتهای تئاتری هموارتر شد.
اما نکته قابل تأمل دیگر این بوده و هست که در مقاطعی که فعالیتهای تئاتری از سر گرفته شد پروتکلهایی برای اجراهای تئاتری مدنظر قرار گرفت که یکی از این موارد، استفاده از ۵۰ درصد ظرفیت سالن بود.
این استفاده ۵۰ درصدی از ظرفیت سالن شرایط را برای تأمین هزینههای یک اجرای نمایشی سخت کرد و یک گروه تئاتر علاوه بر تمرین و تولید اثر خود باید ضرر مالی شدیدی را هم متقبل میشد زیرا تأمین هزینههای تولید و اجرای یک اثر نمایشی با توجه به تورم و شرایط اقتصادی جامعه از طریق ظرفیت ۱۰۰ درصدی سالن هم امکانپذیر نبوده و نیست و استفاده از ۵۰ درصد ظرفیت سالن این ضرر مالی را دوچندان میکرد.
در ۱ شهریور سال ۹۹ اداره کل هنرهای نمایشی در اطلاعیه شماره ۶ خود طرحی را در خصوص حمایت از گروههای تئاتری ارائه داد که به شرح ذیل بود:
«پس از موافقت ستاد ملی مبارزه با کرونا مبنی بر امکان از سرگیری فعالیتهای نمایشی، یکی از الزامات بازگشایی استفاده از ۵۰ درصد ظرفیت صندلیها تعیین شد. با توجه به اینکه این قید یکی از مهمترین چالشهای گروههای نمایشی و مدیران تماشاخانهها برای ازسرگیری فعالیتها بود، ادارهکل هنرهای نمایشی از زمان اعلام شیوهنامههای بازگشایی به دنبال راهکاری برای جبران این موضوع برآمد. پس از برگزاری جلسات متعدد، با حمایت و همراهی معاون محترم امور هنری و تصویب و ابلاغ بودجهای مستقل، امکان رسیدن به برنامهای برای رفع خلاء موجود مبنی بر عدم استفاده از ۵۰ درصد ظرفیت سالنهای نمایشی فراهم آمد. این برنامه مبتنی بر دو بخش و با در نظر گرفتن تفاوتهای موجود در شرایط اجرای آثار نمایشی در تهران و سایر شهرها تنظیم شده است که شرح آن در زیر میآید:
الف: در تهران:
الف/۱: ادارهکل هنرهای نمایشی بر مبنای قیمت بلیت ۳۰,۰۰۰ تومان و براساس تعداد بلیت فروختهشده برای هر نمایش بین ۵۰ تا ۷۰ درصدِ عددِ به دست آمده، از اثر حمایت میکند.
الف/۲: برنامه حمایتی ادارهکل هنرهای نمایشی در این خصوص مستقل از دیگر حمایتهای این ادارهکل است.
الف/۳: از آن جایی که فرآیند بلیتفروشی براساس شیوهنامههای بهداشتی اعلامشده در شرایط مربوط به شیوع ویروس کرونا صرفاً از طریق سایتهای فروش انجام میگیرد، گزارش سایتهای فروش مبنای تصمیم این ادارهکل خواهد بود. هماهنگی مربوط به این مساله از سوی ادارهکل هنرهای نمایشی با سایتهای فروش بلیت در تهران انجام خواهد گرفت.
ب: در دیگر شهرها:
با توجه به تصمیم معاونت امور هنری مبنیبر انعقاد تفاهمنامههای حمایت از فعالیتهای نمایشی در سال ۹۹، به این تفاهمنامهها مبلغ یک میلیارد تومان صرفاً برای این امر اضافه خواهد شد.
این رقم در اختیار انجمن هنرهای نمایشی استانها قرار خواهد گرفت تا با نظارت اداراتکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استانها با توجه به فعالیتهای انجامشده و با در نظر گرفتن میانگین قیمت ۲۰,۰۰۰ تومان (در شهرهای کوچکتر این میانگین با توجه به سابقه قیمت بلیت در یک سال اخیر میتواند کمتر-حداقل ۸۰۰۰ تومان- باشد) از گروههای نمایشی حمایت شود.
در پایان لازم به ذکر است در شرایط فعلی و با توجه به اعتبارات تعیینشده، زمان این حمایت در مرحله اول تا آذرماه در نظر گرفته شده است که در صورت تعیین اعتبار برای ماههای پس از آذر در این خصوص اطلاعرسانی خواهد شد.»
این طرح تا پایان سال ۹۹ در خصوص حمایت از ظرفیت خالی اجرای گروههای تئاتری که در شرایط کرونایی روی صحنه رفتند تا حدی اعمال شد که البته مبالغ در نظر گرفته شده با توجه به هزینههای تولید اثر ناچیز بوده و هست.
تمدید طرح حمایتی ارشاد، تا پایان شهریورماه
قادر آشنا، مدیرکل هنرهای نمایشی درباره اینکه آیا این طرح در سال جاری نیز اجرا و از گروههای تئاتر حمایت میشود یا نه، به خبرنگار مهر گفت: طرح حمایت از ۵۰ درصد صندلیهای خالی اجراهای نمایشی با توجه به اینکه بر اساس پروتکلهای بهداشتی اجراهای تئاتری با ۵۰ درصد ظرفیت باید روی صحنه بروند، تا پایان سال ۹۹ انجام شد و آنچه در این خصوص به گروههای تئاتری که آثارشان را اجرا کردند تعهد داشتیم، انجام دادیم.
وی تأکید کرد: طی جمع بندیهایی که انجام دادیم قرار بر این شد که این طرح تا پایان شهریور سال ۱۴۰۰ نیز اجرا شود و منابع مالی مورد نیاز در این خصوص را تأمین کنیم.
مدیرکل هنرهای نمایشی در پایان سخنان خود یادآور شد: این طرح حمایتی در استانها در قالب تفاهمنامه با مدیرکل ارشاد استان و در تهران بر اساس فروش آثار و دستورالعملی که شهریور سال ۹۹ منتشر کردیم اجرا میشود.