سقوط دولت بشار اسد ، ضربه سنگینی در خصوص بلند پروازی‌های روسیه در خاورمیانه به دنبال داشته است .
آیا پناهندگی بشردوستانه بشار اسد و خانواده‌اش در روسیه بر مناسبات سیاسی آینده حاکمان جدید سوریه با زمامداران کرملین ، تاثیر خواهد گذاشت ؟
منابع آگاه گزارش داده‌اند روسیه در حال تلاش جهت دستیابی به توافق با رهبران جدید سوریه و با هدف اجازه ادامه فعالیت دو پایگاه نظامی روس ها در خاک سوریه است . در همین راستا سخنگوی کرملین از اقدامات دولت روسیه جهت برقراری تماس با افراد ذی نفوذ در هیئت تحریرالشام و در راستای تضمین امنیتی دو پایگاه نظامی خود خبر داده است .
چند سال پیش ولادمیر پوتین از تمایل کشورش به جهت حضور نظامی بلند مدت در سوریه خبر داده بود ، تا آنجا که در ادامه این مناسبات دوجانبه و در حمایت از دولت بشار اسد ، هواپیماهای نظامی روسی – از پایگاه‌های در اختیار واقع در خاک سوریه – جهت انجام حملات هوایی به شهرهای این کشور و دفع خطر شورشیان مخالف بشار اسد مورد استفاده قرار می گرفتند . در همین راستا و به عوض کمک دولت روسیه در راستای استحکام و استمرار دولت بشار اسد در مواجهه با مخالفان سوری ، توافقاتی دوجانبه جهت اجاره بلند مدت ۴۹ ساله بخشی از خاک این کشور در خصوص تداوم فعالیت پایگاه هوایی حمیمیم در نزدیکی بندر لاذقیه و پایگاه دریایی طرطوس در سواحل مدیترانه به امضا طرفین رسید .
پایگاه هوایی طرطوس دردهه ۱۹۷۰ و در زمان اتحاد جماهیر شوروی تاسیس شد و مجدداً در سال ۲۰۱۲ همزمان با موج اول ناآرامی‌های داخلی سوریه مورد توسعه و نوسازی قرار گرفت .هچنین پایگاه هوایی حمیمیم نیزبعنوان یکی دیگر از دو پایگاه اصلی نظامیان روسی در خاک سوریه به شمار می‌آید که نقش پررنگی در سرکوب مخالفان دولت اسد طی سالهای گذشته داشته است . تصاویر ماهواره‌ای روزهای اخیر از خروج بخش قابل توجهی ازهواپیما ها و ادوات و ابزار جنگی این دو پایگاه به نقاطی امن – حتی – در خارج از خاک سوریه حکایت دارد . هرچند انتقال این تجهیزات نظامی به صورت تخلیه ای گسترده صورت نپذیرفته – اما ادامه حیات نظامی روسیه در خاک سوریه در هاله‌ای از ابهام قرار دارد . طی روزهای اخیر سیاستمداران دولت روسیه از ابراز تمایل جهت مذاکرات و حتی تبادل پیام‌هایی با سرکردگان هیئت تحریر الشام جهت باقی ماندن نظامیان روسی در بندر دریایی طرطوس و پایگاه هوایی حمیمیم خبر دادند . اما باید دید با توجه به حمایت و پشتیبانی همه جانبه دولت روسیه از حکومت خاندان اسد ، طی دهه های اخیر، آیا همچنان آن مناسبات سیاسی – نظامی نزدیک و استراتژیک گذشته به قوت خود باقی خواهد ماند یا نه .
